Dezinformacja - co to jest? Stop dezinformacji!

Dezinformacja – czym jest i jak ją zweryfikować?

Człowiek jest istotą społeczną podatną na wpływ innych ludzi. Dzieje się to również w cyberprzestrzeni. Rozwój nowych technologii i środowiska cyfrowego umożliwił wykorzystanie tego zjawiska na niespotykaną dotąd skalę. Dzięki Internetowi mamy dostępno bardzo wielu źródeł informacji, możemy także dzielić się nią w czasie rzeczywistym za pomocą różnego rodzaju mediów internetowych. Jednakże stworzyło to pole możliwości manipulacji przekazem, przeinaczania treści, a nawet tworzenie fałszywych komunikatów, tzw. „ fake news”. Pierwotnie fałszywą informacją posługiwano się, by przyciągała uwagę i była szeroko upowszechniana, a dzięki opatrzeniu reklamą, przynosiła pieniądze jej autorom. Zjawisko nazywane potocznie „fake news” znane jest od dawna jako dezinformacja.

Rodzaje dezinformacji

Aby dobrze zrozumieć czym jest dezinformacja, przypomnijmy sobie czym jest informacja? Jest to przedstawienie obiektywnego faktu, który może być interesujący dla wielu ludzi. Informacja powinna być możliwa do zweryfikowana.

O dezinformacji możemy mówić, gdy rozpowszechniane informacje: 

• są całkowicie lub częściowo fałszywe, zmanipulowane lub wprowadzające w błąd;
• dotyczą kwestii ważnej z punktu widzenia interesu publicznego;
• mają wywołać niepewność lub wrogość, doprowadzić do polaryzacji albo zakłócenia procesów demokratycznych;
• są rozpowszechniane lub wzmacniane za pomocą zautomatyzowanych i agresywnych technik, takich jak boty społeczne, sztuczna inteligencja (AI), mikrotargeting lub trollowanie.

W Kodeksie Dobrych Praktyk w zakresie dezinformacji, który powstał we współpracy jedenastu organizacji i instytucji, wyróżniono następujące rodzaje dezinformacji: 

• Dezinformacja - celowe działanie, którego celem jest sfabrykowanie lub zaburzenie przekazu informacyjnego, by osiągnąć własne korzyści polityczne, społeczne, finansowe, militarne, etc.
• Misinformation (dezinformacja niezamierzona) – to w efekcie braku wiedzy, znajomości kontekstu itp. powielanie nieprawdziwych i niezweryfikowanych informacji przez użytkownika, który bezkrytycznie przekazuje zmanipulowane treści.
• Malinformation (złośliwe lub szkodliwe wiadomości) – informacje prawdziwe, udostępniane z intencją wyrządzenia krzywdy.

> Czytaj całość w PDF